Seizoenskalender augustus
In augustus kunnen we wederom genieten van het grote aanbod aan vers zacht fruit zoals frambozen, bramen en aalbessen. In de daaropvolgende maanden wordt het aanbod op de seizoenskalender geleidelijk schaarser. Maar de eerste regionale zomerappels en -peren verzoeten het afscheid. Niet alleen de bessen, maar ook de overdadige selectie aan groenten van de voorbije maanden blijven bij ons en worden verrijkt met nieuwe soorten. Welke dat zijn en wat je ermee tevoorschijn kunt toveren, lees je in de seizoenskalender van augustus.
Inhoud
Seizoenskalender augustus: een overzicht
Een voeding met regionale en seizoensgebonden groenten en fruit biedt vele voordelen. Minimale transportafstanden zorgen ervoor dat groenten en fruit worden geoogst wanneer ze echt rijp zijn. Dit betekent dat ze meer vitaminen bevatten en tegelijkertijd beter smaken. Bovendien is de CO2-uitstoot tijdens het transport beduidend minder. Een seizoenskalender helpt je bij te houden welke groenten en fruit er momenteel op eigen bodem groeien.
Augustus biedt veel heerlijke groenten en fruit. Onze grafiek verschaft je een overzicht.
→ Hier kun je de grafiek als PDF downloaden en uitprinten.
Seizoenskalender augustus: seizoensgroenten en fruit vers van het veld
In augustus heeft de zomer zijn hoogtepunt bereikt. Terwijl opslag en beschutte teelt nog maar een kleine hoeveelheid regionale groenten en fruit opleveren, is het aanbod vers van het veld nu het grootst. Dus is het tijd om toe te slaan en te genieten, want weldra klopt de herfst weer zachtjes aan de deur.
Zomerappels: dat maakt ze zo speciaal
Na een korte tijd zonder appels is er in augustus weer kans op een aanbod aan regionale appels vers van de boom. De zogenaamde vroege of zomerappels worden tot half september aangeboden, maar slechts op kleine schaal. Vanwege hun korte houdbaarheid zijn ze niet bijzonder interessant voor retailers. In plaats daarvan zijn ze eerder te vinden op week- en boerenmarkten. De bekendste soorten zijn de (witte) oogstappel, Geneva Early, Julka en Retina. Qua aroma doen de vroege appels in geen enkel opzicht onder voor de appels die bewaard kunnen worden. Integendeel: zomerappels bieden vaak een grotere verscheidenheid aan smaken en doen soms denken aan exotisch fruit of hebben zelfs een kaneelachtige smaak. Heb je teveel zomerappels geoogst? Dan vind je hier tips voor appelverwerking, zodat niets moet worden weggegooid. Of bak je gewoon deze heerlijke gesloten appeltaart.
Peer: het kleine zusje van de appel
Zoals het in de volksmond heet: je kunt geen appels met peren vergelijken, want ze zijn te verschillend. Maar is dat echt zo? Beide fruitsoorten behoren immers tot de rozenfamilie. En afhankelijk van de soort zijn er nauwelijks verschillen in kleur en vorm. Maar uiteindelijk, wanneer je in het aromatische vruchtvlees bijt, weet je dat je met een peer te maken hebt. Het vruchtvlees is niet alleen zachter en sappiger, maar ook zoeter dan dat van de appel. De peer heeft geen hoger suikergehalte, alleen minder zuur dan zijn broer, de appel.
In Nederland worden er bijna net zoveel peren als appels gegeten. Als we vergelijken hoeveel peren en appels er in Nederland worden aangebouwd dan is de peer “populairder”. In Nederland worden 245 appelrassen op bijna 6.000 hectare aangebouwd en van de peren 340 rassen op ongeveer 10.000 hectare aangebouwd. De aanbouw van appels is de afgelopen 20 jaar afgenomen terwijl de aanbouw van peren juist is toegenomen. Op culinair gebied hoeft de peer zich ook niet achter zijn grote broer te verschuilen. Naast de Poire Belle Hélène (peer met warme chocoladesaus) en de Williams perenbrandewijn zijn er ook heerlijke taartrecepten, waarin de bijzondere smaak van de peer tot zijn recht komt. Wat dacht je bijvoorbeeld van rode wijncake met verzonken peren?
Verrijken nu de seizoenskalender: sappige bramen
De kleurrijke selectie aan zacht zomerfruit wordt in augustus verrijkt met bramen. De braam dankt zijn diep donkerblauwe, bijna zwarte kleur van de stof anthocyanine. Deze stof heeft een antibacteriële werking en bindt vrije radicalen. Hij beschermt ons DNA en gaat het verouderingsproces tegen. Het feit dat de superbes zich onder de juiste omstandigheden “als onkruid” verspreidt, is voor de één een vreugde en voor de ander een last. Wandelaars in het bos genieten van de kleine versnapering die de uitnodigende bramenstruiken hen bieden. Tuinliefhebbers daarentegen vervloeken de koppige plant, omdat hij niet makkelijk is te temmen.
Maar niet alleen de vruchten zelf zitten boordevol gezonde stoffen, ook de bramenbladeren hebben veel te bieden. Al sinds de middeleeuwen is men op de hoogte van de geneeskrachtige eigenschappen, bijvoorbeeld in geval van diarree. Daartoe worden de bladeren gefermenteerd en daarvan wordt een thee gemaakt. Ze kunnen ook rauw geconsumeerd worden, bijvoorbeeld in een smoothie.
Niet één en dezelfde: pruim en kwets
Zodra het pruimen- en kwetsenseizoen begint, komt onvermijdelijk de vraag: pruimen en kwetsen, zijn die niet hetzelfde? En dat ondanks het feit dat de twee steenvruchten qua uiterlijk zeer verschillend zijn. De pruim kenmerkt zich door zijn ronde vorm en glanzende rood-paarse schil. Het vruchtvlees is oranje. De kwets daarentegen heeft een langwerpige vorm. De schil is dof en donkerpaars en het vruchtvlees geel. Dus eigenlijk is het heel simpel.
Het is niet duidelijk waar de kwets zijn ongebruikelijke naam vandaan heeft. Aangenomen wordt dat het verwijst naar het herkomstgebied rond Damascus. Over de eeuwen en de taalgrenzen heen (met een beetje fantasie) zou het woord “kwets” zijn ontstaan. Een ding is zeker: kwetsen en pruimen zijn uitstekend geschikt voor sappige taarten, bij voorkeur met een toef slagroom die de lichte zuurgraad van het fruit verzacht. Niet zo bekend, maar niet minder lekker, zijn de chutneys op basis van pruimen of kwetsen, maar daarom niet minder lekker. Chutneys zijn dikke, hartig-zoete sauzen en komen oorspronkelijk uit de Indiase keuken. Hier bestaan ze meestal uit grof gepureerd fruit met verschillende kruiden. Hier vind je een snel recept om uit te proberen.
Ingrediënten voor een kwetsenchutney
- 400 g kwetsen
- 1 ui
- 2 cm gember
- 80 gram suiker
- 5 el balsamico azijn
- 4 steranijs
- 1/2 tl gemalen kruidnagel
- ½ tl kaneel
Zo maak je de kwetsenchutney
- Was en ontpit de kwetsen. Schil de ui en gember. Snijd alles klein.
- Verwarm de balsamico azijn en de suiker in een pan tot de suiker is opgelost.
- Breng op smaak met kruiden.
- Kook op laag vuur al roerend voor ongeveer 30 minuten.
Serveer de chutney bij een kaasplankje. Gevuld in een klein potje is het ook leuk om cadeau te geven.
Ook in augustus verkrijgbaar: tafeldruiven
Met de herfst in aantocht staan de lokale wijn- en tafeldruiven op de seizoenskalender. De wijndruiven worden geteeld en geoogst voor de wijnproductie. Door de warme zomers van de laatste tijd vindt de druivenoogst vaak al in augustus plaats. Tafeldruiven daarentegen zijn bedoeld voor directe consumptie en hebben grotere bessen dan de wijndruiven. Ze hebben ook een dunnere schil en een lagere zuurgraad. Nog een verschil: door gerichte veredeling hebben tafeldruiven vaak nauwelijks of zelfs helemaal geen pitten. Veel mensen vinden dat prettig, maar ze lopen wel een gezondheidsvoordeel mis. Druivenpitten bevatten namelijk ontstekingsremmende stoffen. Om deze stoffen zo goed mogelijk te kunnen opnemen, moet je, ook al smaken ze een beetje bitter, op de pit bijten.
Pastinaak: deze oude groentesoort heeft nu seizoen
Pastinaak was eeuwenlang een belangrijk onderdeel van het regionale menu. Maar met de ontdekking van de aardappel in Zuid-Amerika raakte deze groente in de vergetelheid. Sinds enkele jaren viert de pikante knol echter zijn comeback in de regionale keuken. Geen wonder, want aromatisch is de pastinaak veruit superieur aan de aardappel. Zijn fijne nootachtige, lichtzoete aroma komt niet alleen tot zijn recht bij het stomen, maar ook in soepen of gepureerd. En voor wie van snacks houdt, zijn gefrituurde pastinaaksticks een heerlijk alternatief voor chips. Overigens is het bij het kopen de moeite waard voor kleinere knollen te kiezen, omdat deze malser zijn en sneller gaar worden.
Een raap met een verhaal: de koolraap
Toegegeven, het imago van de koolraap is niet best. Voor velen wordt de naam geassocieerd met armeluisvoedsel. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was er een grote hongersnood in Duitsland. Deze wordt dan ook wel Steckrübenwinter (raapwinter) genoemd. Alles was schaars, maar er was geen tekort aan koolrapen. De ronde rapen waren en zijn rijk aan verschillende vitamines en bevatten ook veel mineralen die essentieel zijn om te overleven. Deze voordelen brachten de mensen ertoe creatief te worden en alles van rapen te bereiden wat werd gemist: behalve raapsoep waren dat dus raapkarbonades, jam en zelfs pudding. Geen wonder dat men na afloop van de oorlog genoeg had van de zogenaamd veelzijdige raap.
Intussen is de koolraap weer een graag geziene gast in restaurants en in de keuken thuis. Want naast koolraapstamppot en -pudding zijn er nog vele andere manieren om koolraap te bereiden, of het nu als puree of rösti is. En hij kan ook rauw gegeten worden.
Ongecompliceerd en lekker: suikermaïs
Suikermaïs komen we in de supermarkt meestal in vacuümverpakte vorm of in blik tegen. Maar van augustus tot ongeveer november is het vers van het veld, zonder plastic of blik, in de winkel verkrijgbaar. De bereiding van de maïskolf is vrij eenvoudig. Je kunt hem in een pan koken, in de magnetron garen of in de oven bereiden. Gegrild is het ook een smakelijke afwisseling voor vlees en is vooral populair bij mensen die vegetarisch of veganistisch eten. Er is niet veel voor nodig om het smakelijk te bereiden, een beetje zout of boter is voldoende.
Overigens, als je langs een maïsveld komt en overweegt een kolf mee te nemen, dan wordt dit afgeraden. Enerzijds natuurlijk omdat het verboden is. Aan de andere kant, omdat niet alle maïs hetzelfe is. Waarschijnlijk zijn de kolven voedermaïs en dit is veevoer. Voor mensen is het in principe eetbaar, maar geen genot. Het wordt keihard als het wordt gekookt, omdat het veel zetmeelrijker is dan de zoete suikermaïs.
Rode kool, broccoli en zo zijn ook nog verkrijgbaar in augustus
Veel regionale groenten en fruit van de afgelopen maanden vergezellen ons ook in augustus. Daartoe behoren koolsoorten die rijk zijn aan mosterdolie, zoals broccoli, rode kool en bloemkool. Daarnaast vind je ook nog verschillende bonen en erwten op het menu. De peulvruchten voorzien ons van vezels en zijn een ideale bron van eiwitten en daarom bijzonder geschikt voor een veganistische voeding. Als dessert staan perziken, druiven, zomerappels, zacht zomerfruit op het menu, waarmee je met wat munt en een paar kneepjes citroen in een handomdraai een verfrissende fruitsalade tevoorschijn toverd.
Dat komt in augustus uit de opslag
De keuze aan producten uit de opslag is in augustus zeer beperkt. Alleen witlof en aardappelen zijn beschikbaar. Maar wie heeft er behoefte aan een volle opslag als augustus zo’n ruim aanbod aan verse regionale groenten en fruit biedt?