Seizoenskalender september
terSeptember luidt het herfstseizoen in met boerenkool, pompoen en co. Bovendien profiteren we nog van een rijk aanbod aan zomerfruit. De seizoenskalender voor september laat zien welke regionale groenten en fruit deze maand direct van het veld komen en welke heerlijke gerechten je er zoal mee kunt maken. Daarnaast vind je hier ook interessante feiten over de afzonderlijke groente- en fruitsoorten.
Inhoud
Seizoenskalender september: alles in één oogopslag
Vers, knapperig en sappig: zo horen groenten en fruit te zijn. Maar door lange transportroutes gaat de versheid vaak verloren. Als je de seizoenskalender volgt, kun je er zeker van zijn dat de regionale groenten en fruit rechtstreeks de weg naar je bord kunnen vinden. Dat smaakt beter en heeft tegelijkertijd duidelijke voordelen voor het milieu.
Onze grafiek verschaft je een overzicht welke heerlijke groenten en fruit de septembermaand biedt.
→ Hier kun je de grafiek als PDF downloaden en uitprinten.
Seizoenskalender september: seizoensgroenten en fruit vers van het veld
Regionaal en seizoensgebonden eten is in september heel eenvoudig. De herfstmaand zorgt er met zijn kleurrijk aanbod van lokale groenten en fruit voor dat het ons niet aan voedingsstoffen en vitaminen ontbreekt. Sommige bessen zijn nog steeds te verkrijgen en ook de rest van het aanbod van de afgelopen maanden blijft grotendeels intact. Nieuw zijn het superfood boerenkool, de veelzijdige pompoen, de vitaminebom spruitjes en de asperge-achtige schorseneren.
Al in september verkrijgbaar: knapperige boerenkool
Hoewel boerenkool als een typische wintergroente wordt beschouwd, vind je de eerste knapperige koolbladeren al in september op de regionale weekmarkten. De laatste decennia had boerenkool een stoffig imago. Velen kenden hem vooral van de stamppot. Maar die tijden zijn gelukkig voorbij. Boerenkool wordt nu beschouwd als een hip regionaal superfood, en niet alleen in dit land. Dat heeft ook een goede reden: de vitaminerijke boerenkool is een ideale leverancier van plantaardige eiwitten. Bovendien zorgt het hoge calciumgehalte voor sterke botten en tanden. Velen zullen verbaasd zijn dat boerenkool zelfs meer calcium bevat dan koemelk.
Als je bij het ontbijt iets goeds voor je gezondheid wilt doen, mix dan een groene smoothie met rauwe boerenkool en fruit. Je kunt het direct opdrinken of gebruiken als basis voor een smoothie bowl. De bowl kan met vers fruit, zaden en havermout worden aangevuld. ’s Avonds op de bank kun je van boerenkool in de vorm van zelfgemaakte boerenkoolchips genieten.
Regionale pompoen: zowel zoet als hartig een traktatie
Sweet Dumpling, Blue Doll, Cotton Candy, Blue Hubbard… Achter deze fantasierijke namen verbergen zich geen stripfiguren, maar aromatische pompoenen. De enorme pompoenfamilie bestaat uit meer dan 800 verschillende soorten, waaronder sierpompoenen. Slechts een fractie daarvan komt echter op de binnenlandse markt terecht. Naast de Hokkaido-pompoen zijn dat onder meer de patisson, de butternut en de muskaatpompoen.
De afzonderlijke soorten onderscheiden zich niet alleen door hun individuele uiterlijk, maar ook door hun eigen smaak en bijzondere consistentie. Elk soort heeft zijn voordelen en kan naargelang daarvan worden bereid. Vanwege zijn boterachtige consistentie is de butternut zeer geschikt voor soepen. De “UFO-pompoen” patisson daarentegen kan dankzij zijn platte vorm perfect gevuld en gebakken worden. De Hokkaido pompoen is een alleskunner. Het fijne kastanjearoma komt bijzonder tot zijn recht in een risotto of als puree. Een snel recept met maar zeven ingrediënten voor pompoen uit de oven vind je hier. Hiervoor kun je in principe elke pompoen gebruiken en het gerecht is in een mum van tijd klaar.
Terwijl de pompoen in ons land voornamelijk hartig wordt bereid, komt het in de VS als dessert op tafel, bijvoorbeeld als Pumpkin Pie (pompoentaart). Minder bewerkelijk, maar minstens net zo lekker zijn sappige pompoenbrownies.
De vlier gaat de tweede ronde in: vlierbessen
Een vlier laat zich twee keer per jaar oogsten: tussen mei en juni de bloesems die een streling voor het oog en het gehemelte zijn, en nu in september de kleine donkere bessen. Vlierbessen hebben een veel sterkere smaak dan de bloesem en zitten ook boordevol vitaminen en mineralen. Ze zijn bijzonder rijk aan vitamine E dat helpt bij het bestrijden van infecties, alsmede aan kalium en ijzer. Bovendien hebben ze een hogere waarde aan antioxidanten dan welke andere inheemse plant ook.
Maar met al deze goede eigenschappen is ook voorzichtigheid geboden: Eet de bessen uitsluitend nadat ze verhit zijn! Rauw kunnen ze misselijkheid en diarree veroorzaken. Kook er bijvoorbeeld een siroop van of gebruik ze als een geheim wapen tegen verkoudheid. Aangezien de vlierstruik zeer hoog kan worden, is het niet altijd gemakkelijk om de vruchten te oogsten. Beproef je gelukt aan de rand van bossen en open plekken. Met een beetje geluk kunt je ook vlierbessen op de markt kopen.
Kleine vitaminebom: spruitjes
Vroeger liepen de meningen uiteen als het om spruitjes ging. Sommigen hielden van het intense aroma, voor anderen waren ze gewoon te bitter. Inmiddels zijn er nieuwere spruitenrassen op de markt die milder van smaak zijn. Zo kunnen ook mensen met gevoelige smaakpapillen profiteren van de gezondheidsbevorderende eigenschappen van spruitjes. Met maar liefst 85 milligram per 100 gram bevatten regionale spruitjes het hoogste vitamine C-gehalte van alle koolsoorten. Bovendien stimuleren de kleine kooltjes de spijsvertering en heb je langer een vol gevoel dankzij het hoge vezelgehalte.
Overigens: spruitjes zijn een Europese groente en komen oorspronkelijk uit de streek rond Brussel. Op sommige plaatsen worden ze daarom ook wel “Brusselse kooltjes” genoemd, zoals in Frankrijk ‘‘Choux de Bruxelles‘‘, in Zuid-Afrika ‘‘Brusselspruit‘‘ of in Engeland ‘‘Brussels sprouts‘‘.
Schorseneer, de asperge van de winter
Wie schorseneren voor het eerst ziet, kan waarschijnlijk niet veel met de term “winterasperges”. Maar als je de wortel schilt, wordt het witte vruchtvlees zichtbaar en daarmee de gelijkenis met asperges. De lange stengels kunnen worden gekookt als asperges en worden gegeten met aardappelen en vlees en met Hollandaisesaus. Qua smaak heeft de schorseneer echter weinig gemeen met de asperges: hij heeft een zeer intense, nootachtige, kruidige smaak. De wortel hoeft niet per se gekookt te worden. Ook rauw smaakt de groente erg lekker, bijvoorbeeld in een pittige salade. Rasp hiervoor de wortel en meng dit met citroensap en mayonaise. Gepaneerd en daarna gefrituurd zijn schorseneren een heerlijk saladegarnituur. Het maakt niet uit welke bereidingswijze je kiest: De wortelgroente moet voor consumptie worden geschild. En er zijn twee manieren om dit te doen:
Eerste methode om schorseneren te schillen:
- Draag bij het schillen rubberen handschoenen, omdat schorseneren kleverig melkachtig sap bevatten.
- Was de schorseneren onder stromend water en verwijder de uiteindes.
- Schil voorzichtig met een dunschiller.
- Vang de geschilde reepjes in een bak op, omdat ze erg plakkerig zijn.
- Leg de schorseneren in zijn geheel of in hapklare stukjes in een pan met water.
- Roer een beetje bloem door het water. Dit voorkomt oxidatie en verkleuring van de schorseneren.
- Als je de schorseneer niet meteen kookt, kan er ook bloem aan het water worden toegevoegd of als alternatief azijn en citroensap.
Tweede methode om schorseneren te schillen:
- Was de schorseneren grondig.
- Verwarm water in een pan. Voeg een eetlepel komijn en een scheutje azijn toe.
- Laat de schorseneren ongeveer 20 tot 25 minuten koken.
- Spoel af in koud water.
- De schil kan nu gemakkelijk met een keukenmes worden verwijderd.
Wat er ook in september nog verkrijgbaar is
De meeste groente- en fruitsoorten uit de seizoenskalender van september zijn we de voorgaande maanden al tegengekomen. Hieronder vallen naast steenvruchten zoals appels, peren en pruimen ook druiven en diverse bessen. Aangezien het oogsten hiervan stilaan ten einde loopt, is nu de gelegenheid om het verse fruit te conserveren in de vorm van jam, compote of siroop is. Iedereen die vegan barbecuet kan zich nog steeds verheugen op courgette en suikermaïs vergezeld door een scala aan knapperige salades.
Dit komt in september uit de opslag
Dankzij moderne opslagruimtes, die een ideaal klimaat creëren voor de opslag van groenten en fruit, kunnen deze ook maanden na de oogst zonder kwaliteitsverlies worden aangeboden. In september zijn dit, net als in de voorgaande maand, witlof en aardappelen. Naarmate de dagen koeler worden, wordt de opslag verder gevuld. Zo kunnen we ons ook in het donkere jaargetijde verheugen op steenvruchten, wortelen, rode biet en nog veel meer.