Zelfgemaakt: knapperig knäckebröd
Knäckebröd bestaat al meer dan 1000 jaar. Het werd uitgevonden in het hoge noorden van Europa, in Zweden. De Vikingen hadden “knäckebröd” nodig als proviand op hun ontdekkingsreizen. “Knäckebröd” is afgeleid van het woord “knäcka”, wat “kraken” betekent. En het kraakt omdat het weinig water bevat en dus hard wordt. Toen al ontwikkelden de vindingrijke noorderlingen ingenieuze methoden om tijdens het bakken vocht aan het brood te onttrekken. Dit resulteerde in knapperig brood dat lang meegaat en niet beschimmelt, zolang het droog wordt bewaard. Een welkom voedsel voor de zeelieden op hun vaak maandenlange reizen over zee.
Inhoud
Introductie van het knäckebröd in Nederland
In Nederland is het knäckebröd in 1960 door de firma Verkade geïntroduceerd. Het hoofdingrediënt was een lange tijd rogge, maar later kwamen er nieuwe varianten van spelt, volkoren en sesam. De industrie nam geleidelijk aan de productie over. Zij beschikte over de nodige apparatuur om het brood heel kort en heet te bakken en vervolgens te drogen. In die tijd was het zelfs een goede gewoonte om gasten thuis op knäckebröd te trakteren. Het ging hierbij minder om het knäckebröd zelf, maar meer om het lekkere beleg waarmee het rijkelijk werd versierd. Maar daarna verdween zelfgebakken knäckebröd langzaam weer van de tafels, zelfs in Scandinavië.
Knäckebröd herontdekt: meer dan alleen droog brood
Veel mensen denken bij knäckebröd aan aan droog brood. Maar gelukkig is dat imago sinds enkele jaren aan het verdwijnen, want Scandinavische bakkerijen en restaurants hebben het knapperige brood herontdekt. Zij bieden het aan als een delicatesse met een lange traditie. Ook in Nederland wordt het Zweedse knäckebröd steeds populairder, het liefst als zelfgemaakte versie met zaden en granen. Zelfgemaakt knäckebröd scoort met knapperige ingrediënten zoals lijnzaad, zonnebloempitten en noten die veel vitamines en mineralen bevatten en zonder smaakstoffen, smaakversterkers, ongewenste vetten en teveel zout.
Zelfgemaakt knäckebröd: een lekker tussendoortje
Met de juiste ingrediënten maak je van zelfgemaakt knäckebröd een hartige snack die niemand kan weerstaan. Geraspte kaas, paprikapoeder, chilivlokken, tijm en rozemarijn geven het knäckebröd een kruidige smaak. Verse dips, spreads en beleg zoals een courgettespread ronden het af. Knäckebröd is makkelijk te maken en kan in vershouddozen wekenlang op een donkere en droge plaats worden bewaard. Als je zin hebt om te knabbelen, dan heb je altijd een voorraadje in de kast.
Knäckebröd als bakmix cadeau geven
Knäckebröd ruikt en smaakt extra lekker als het nog vers en het beste nog warm uit de oven is. Verras je familie en vrienden eens met een zelfgemaakte bakmix. Doe daarvoor alle ingrediënten voor het knäckebröd, behalve de olie en het water, in een afsluitbare glazen pot. Maak eventueel een mooi etiket met het recept en de bakinstructies. Een je hebt een leuk en zelfgemaakt cadeau!
Recept voor zelfgemaakt knäckebröd
Hier kun je het recept voor zelfgemaakt knäckebröd als PDF downloaden.
Ingrediënten
voor een bakplaat knäckebröd
- kom
- grote garde of houten lepel
- snijplank met wiegemes, pizzasnijder of scherp mes
- bakplaat
- bakpapier
- 100 g biologische havervlokken
- 80 g volkoren biologisch speltmeel
- 100 g zonnebloem-, pompoen-, pijnboompitten, gehakte noten en amandelen gemengd en zeer klein gehakt in bio-kwaliteit
- 25 g sesamzaadjes
- 25 lijnzaad
- 1 el olijfolie
- 250 ml water
- 1 grote snuf zout
Bereiding
- Meng alle droge ingrediënten in een kom.
- Voeg de olie en het water toe en roer met een houten lepel of garde alles door elkaar tot een plakkerig deeg.
- Laat het deeg tien minuten in de koelkast rusten.
- Verdeel het deeg gelijkmatig over de met bakpapier beklede bakplaat. Zorg ervoor dat het deeg ook in het midden van de bakplaat dun is uitgerold.
- Bak ongeveer 15 minuten in een voorverwarmde oven op 170 °C boven- en onderwarmte en haal uit de oven.
- Snijd het deeg in stukken. Hetzij als rechthoekig knäckebröd (6 x 10 cm) of in smalle reepjes of kleine driehoekjes als snack.
- Vervolgens de bakplaat met het gesneden deeg nog 45 tot 55 minuten bakken.
- Aan het einde van de baktijd even testen of het knäckebröd knapperig is. Zo niet, bak dan verder en controleer voortdurend zodat niets aanbrandt.
- Als de bodem niet gelijkmatig bedekt is, zijn de stukken aan de randen vaak bruiner en knapperiger dan die in het midden. Haal de randstukken weg en bak de middelste stukken nog vijf minuten, draai ze zo nodig om. Laat vervolgens afkoelen.
Zelfgemaakt knäckebröd: tips en lekkere varianten
- Er zijn ook kant-en-klare zaden- en pittenmengsels verkrijgbaar in biologische kwaliteit. Deze bevatten echter vaak weinig sesam. Voeg daarom nog 20 tot 30 gram sesamzaadjes toe. Die geven het knäckebröd een geroosterde smaak. De geroosterde smaak kun ook verkregen worden door de fijngehakte zaden en pitten zonder vet kort in een pan te roosteren.
- De houdbaarheid van het knäckebröd is afhankelijk van hoe het wordt bewaard en het uiteindelijke watergehalte. Het knäckebröd uit de supermarkt is maanden houdbaar, omdat het zeer heet wordt gebakken. Zelfgemaakt knäckebröd is zeker enkele weken houdbaar als het op een donkere en droge plaats wordt bewaard.
- Variant 1: Bestrooi het knäckebröddeeg met geraspte Parmezaanse of vegan kaas. Snijd het na 15 minuten bakken in smalle reepjes en bak nog eens 50 minuten. Dit smaakt beter dan elke in de handel verkrijgbare kaasstengels.
- Variant 2: Voeg ongeveer 50 gram sesamzaadjes, een beetje paprikapoeder en een paar chilivlokken of wat kurkuma toe aan het deeg. Smeer het deeg zo dun mogelijk uit en snijd het na tien minuten bakken in kleine driehoekjes of reepjes. Ga dan verder met bakken zoals beschreven in het recept. Dit is een goed alternatief voor chips en snacks.
- Na het bakken kan het knäckebröd kun je het niet meer snijden, maar alleen nog breken. Dit kun je op een grote snijplank doen. Breek het in stukken door erop te slaan met een stevig voorwerp, zoals bijvoorbeeld een vleesklopper.