Aloë vera: teelt, werking en gebruik van deze geneeskrachtige plant
Tijdens een verblijf op het Canarische eiland Tenerife besefte ik hoe belangrijk aloë vera is voor de schoonheidsindustrie. Overal waren schappen met aloë vera producten. Er waren zelfs speciale winkels met alleen maar producten op basis van aloë vera Toen een vriendin onlangs om een aloë vera vroeg voor haar verjaardag, ben ik me eens gaan verdiepen in de reden van de populariteit. Vooral hoe de waardevolle ingrediënten worden gewonnen en het gebruik van aloë vera. interesseerde me.
Inhoud
Wat voor soort plant is aloë vera? Wat is kenmerkend?
De eerste en belangrijkste constatering: niet alle aloë zijn hetzelfde. De bekende geneeskrachtige eigenschappen, worden alleen toegeschreven aan de Aloë vera (uit het Latijn = de “echte aloë”) of Aloë vera barbadensis Miller Niet te verwarren met een van de meer dan 300 andere Aloë soorten. Aloë vera is een woestijnplant en behoort tot de vetplanten. Dit zijn vlezige, saprijke planten die water opslaan en daardoor langere droge periodes kunnen doorstaan.
De lange, puntige bladeren van de plant hebben doornachtige randen en groeien als een rozet rond de stengel. Op het eerste gezicht lijkt de plant weinig spectaculair. Maar er is iets speciaals mee. Binnenin de bladeren wordt hun kostbare geheim onthuld: ze zijn gevuld met een transparante, gelatineachtige massa die waardevolle ingrediënten bevat en waarvan gezegd wordt dat het wonderen verricht. Aloë vera wordt vooral gebruikt als huidverzorgings- en haarverzorgingsproducten. Daarnaast zou het ook een gezonde voeding ondersteunen.
Aloë vera: Oorsprong en teelt
Men denkt dat de oorsprong op het Arabisch schiereiland ligt. Van daaruit zou de plant zich hebben uitgebreid naar tropische en subtropische gebieden. Aloë vera wordt voornamelijk gekweekt in de zuidelijke staten van de VS, Mexico, het Caribisch gebied, Noord-Afrika, het zuidelijke Middellandse Zeegebied en India. De VS en Mexico zijn de grootste exporteurs van aloë vera-gel. In Europa is het teeltgebied aanzienlijk kleiner. Maar ook in ons klimaat gedijt Aloë vera goed.
Waar komt de geneeskrachtige plant vandaan?
De positieve eigenschappen van de plant werden al heel vroeg ontdekt. Het is bekend dat de oude Egyptenaren (rond 1500 voor Christus) aloë vera gebruikten als conserveermiddel voor het balsemen van hun doden. Cleopatra en Nefertiti gebruikten het als schoonheidselixer. Tijdens hun krijgstochten behandelden de Grieken en Romeinen de wonden van hun ridders met aloë vera. In India hebben ze bladeren van planten aan het vuur toegevoegd tijdens crematies. Aloë vera wordt daar beschouwd als een symbool voor het eeuwige leven.
Welke inhoudsstoffen bevat aloë vera?
Volgens medische literatuur hebben onderzoekers tot nu toe minstens zo’n 200 verschillende vitale stoffen ontdekt in aloë vera-gel, waaronder vitamine A, C, E, B1, 2, 3, 6 en vitamine B12, die verantwoordelijk is voor de aanmaak van rode bloedcellen. Het bevat ook belangrijke mineralen en sporenelementen zoals calcium, magnesium, zink, selenium, ijzer en mangaan, evenals enzymen en aminozuren. Nog niet alle inhoudsstoffen zijn onderzocht. Ook hun interactie, die naar verluidt primair verantwoordelijk is voor de helende krachten van aloë vera, is nog steeds een mysterie voor de wetenschap.
Welke effecten worden er aan toegeschreven?
De fabrikanten van aloë vera-producten wijzen op de vele positieve, gezondheidsbevorderende effecten van de plant. Deze effecten zijn echter niet allemaal wetenschappelijk bewezen. Er zijn positieve effecten vastgesteld dat aloë vera wondgenezing bevordert, ontstekingen remt en een verkoelend en verzachtend effect heeft op zonnebrand. Het wordt ook erkend als een vochtinbrenger voor de huid.
In het geval van ernstige uitwendige en vooral inwendige ziekten (zoals kanker) zijn de voordelen echter niet bewezen en is voorzichtigheid geboden. Er is nog veel klinische onderzoek nodig om de werkelijke gezondheidsvoordelen van aloë vera-sap of drinkgels te bewijzen.
Welke producten bevatten aloë vera?
Aloë vera-gel is te vinden in veel huid- en haarverzorgingsproducten, puur of als hoofdingrediënt met toevoegingen. Er zijn bijvoorbeeld aangenaam verkoelende aloë vera-gel of aloë vera-spray, die bijna uitsluitend bestaan uit pure biologische aloë vera. Naast aloë vera worden ook andere hydraterende ingrediënten gebruikt in crèmes of serums, bijvoorbeeld in het aloë vera hyaluron-serum met amandelolie of in het reinigingsschuim met biologische honing.
Hoe herken ik goede aloë vera-producten?
Het is de moeite waard om hier nader naar te kijken. Veel fabrikanten adverteren voor hun producten met grote afbeeldingen van de plant. Maar vaak is de werkzame stof slechts aanwezig in een klein percentage of als een verdund poeder. Het consumentenadviescentrum in Hamburg bekritiseert dit en waarschuwt voor greenwashing in cosmetica. Op de verpakking vind je alle benodigde informatie. De ingrediënten van een product worden gerangschikt op gewicht in aflopende volgorde. Dit betekent dat de hoofdbestanddelen eerst vermeld worden en de stoffen met het laagste gehalte als laatste.
Hoe kweek ik de geneeskrachtige plant thuis?
Omdat aloë vera oorspronkelijk uit tropische of subtropische gebieden komt en gevoelig is voor kou, kan deze als pot- of kamerplant worden gehouden en niet in de tuin. Hij houdt van een zonnige, warme plek. In de zomermaanden kun je de pot op het balkon of het terras plaatsen. Om te groeien wordt een minerale, humusarme, voedselrijke grond benodigd, die water doorlaat. Een substraatmengsel speciaal voor succulenten of vetplanten is het meest geschikt. Deze kun je zelf maken of in de winkel kopen.
Als woestijnplant heeft hij weinig water nodig. Dit betekent: spaarzaam water geven, bij voorkeur via een onderzetter en het water niet in de rozet gieten! De plant houdt niet van vochtige of natte omstandigheden.
Iedereen die een aloë vera-plant heeft, kan zich gelukkig prijzen. Want hij kan naar believen door zijscheuten worden vermeerderd. Om dit te doen, scheid je de scheuten voorzichtig van de moederplant en plant je ze in een aparte pot.
Hoe wordt aloë vera-gel uit de plant gehaald?
Als je een aloë vera plant hebt, kun je de gel eenvoudig zelf oogsten en voor verschillende doeleinden gebruiken. De kostbare gel zit in de bladeren. Om het in de meest geconcentreerde vorm te krijgen, moet je de plant een paar dagen van tevoren geen water geven. De positieve eigenschappen van de gel verdampen snel in de lucht. Snelle verdere verwerking wordt daarom aanbevolen. In de koelkast is de gel drie dagen houdbaar.
Aloë vera gel uit de plant halen: zo werkt het
- Snijd de grootste buitenste bladeren met een scherp mes zo dicht mogelijk bij de stengel af.
- Belangrijk! Leg het afgesneden blad met de snijkant naar beneden in een schaal en zorg ervoor dat de aloïne er volledig uitloopt. De gelige vloeistof kan irritatie veroorzaken en heeft een sterk laxerend effect.
- Snijd een stukje van de snijrand en spoel het blad onder stromend water af.
- Verwijder de groene bladranden voorzichtig met een scherp mes, zodat de eronder liggende gel bloot komt te liggen en haal deze er voorzichtig uit. Klaar is kees.
Toepassing van aloë vera-gel
Aloë vera-gel kan zowel inwendig als uitwendig gebruikt worden om het lichaam te verzorgen. Hieronder kun je lezen hoe dat gaat.
Huidverzorging
Aloë vera levert veel vocht en is een perfecte bron van voedingsstoffen voor de droge huid. Van vitaminen en spoorelementen wordt gezegd dat ze de regeneratie van de huid stimuleren en leiden tot een verhoogde productie van collegeen en elastine. Een rijpe huid zou na verloop van tijd steviger en strakker moeten worden. De eenvoudigste manier is om de verse gel als een voedend gezichtsmasker te gebruiken. Breng de (gepureerde) gel aan op de huid, laat ongeveer vijf tot tien minuten intrekken en spoel af met koud water.
Haarverzorging
Aloë vera is ook een echte weldaad voor het haar en de hoofdhuid. De werkstoffen zouden het haar versterken en droog haar weer soepel maken. Je kunt de vers geoogste gel direct op je haar en hoofdhuid aanbrengen. Inmasseren, laten inwerken, uitspoelen. Trakteer je haar eens op een zelfgemaakte DIY-haarkuur met aloë vera. De intensieve behandeling is in een handomdraai gemaakt met maar een paar ingrediënten. Probeer het eens!
Wondgenezing
Bij zonnebrand, kleine verwondingen, muggenbeten of huidirritaties breng je de verse gel rechtstreeks aan op de getroffen zones. Dit heeft een aangenaam verkoelend effect en het zou de huid regenereren.
Inwendig gebruik
Het gezondheidsbevorderende effect van aloë-sap en aloë vera-gel (als stukjes in salades of gepureerd in smoothies), waarvoor de polysacharide acemannan verantwoordelijk zou zijn, is nog steeds omstreden. Aloë vera-sap is verkrijgbaar als pure gel of als hele bladeren. Je kunt het ook zelf maken. Als je er zeker van wilt zijn dat het sap geen aloïne bevat, koop dan kant-en-klare producten. Het liefst aloë vera-sap uit gecontroleerde biologische teelt van de premium soort Aloe barbadensis Miller.
Zijn er biologisch geteelde aloë vera planten?
De beste kwaliteit planten komen uit gecertificeerde biologische teelt, bijvoorbeeld van Bioland. Aloë vera-planten die biologisch geteeld zijn in Europa hebben het EU biologisch keurmerk. Het IASC-zegel komt uit de VS en is bedoeld om een hoge kwaliteitsstandaard te garanderen voor eindproducten gemaakt van aloë vera. Alleen producten die de van nature voorkomende polysacharide acemannaan bevatten, krijgen het IASC-certificaat.
Er zijn ook regionale herkomstlabels. In Spanje, met name op de Canarische Eilanden, zouden vele kleinere boerenbedrijven zich hebben gespecialiseerd in de productie van biologische aloë vera planten van zeer hoge kwaliteit. Aloë vera-planten, die aantoonbaar biologisch geproduceerd zijn op bijvoorbeeld de eilanden Mallorca, Menorca, Ibiza en Formentera, krijgen het Balearen- en EU-keurmerk.
Hoe duurzaam is aloë vera?
Hier moet een onderscheid worden gemaakt tussen industriële massaproductie, kleinere gecertificeerde biologische boerenbedrijven en huishoudelijk gebruik. Voor de eerste worden soms enorme plantages in monocultuur geëxploiteerd. Aan de andere kant benadrukt Forever Living Products, ’s werelds grootste fabrikant van aloë vera producten te zijn, dat de 40 miljoen planten van het bedrijf helpen om de atmosfeer van honderden miljoenen tonnen CO2 per jaar te zuiveren.
Maar het is beslist duurzamer om kleinere, regionale, gecertificeerde biologische boerenbedrijven te steunen. Maar het meest duurzaam is om thuis biologische aloë vera-gel te maken De plant kan per blad met de hand worden geoogst en naar wens worden vermenigvuldigd. Dit is milieuvriendelijk, vermindert transportwegen en bespaart energie en kosten.
Opmerking: Dit artikel is met grote zorgvuldigheid geschreven. De auteur is echter geen arts of apotheker. De in dit artikel gegeven informatie mag niet worden opgevat als een gezondheidsadvies. Bespreek daarom de toepassing van de tips voor de gezondheid vooraf met je huisarts.